واقعا چرا اینقدر دچار کبد چرب شده ایم؟

دکتر سید موید علویان

چربی در کمین سلول های بدن نشسته است و روز به روز جامعه ما چاق تر شده است. به امتداد افزایش میزان چاقی، خطر بیماریهای قلبی- عروقی، سکته‌های مغزی، بالا رفتن کلسترول و‌تری گلیسیرید خون و دیابت نیز افزایش می یابند. این بیماری ها را باید جدی گرفت. رژیم غذایی نامناسب و پرخوری و در کنار آن کاهلی و کم تحرکی سبب شده که کبدها چرب شوند، تا حدی که براساس برخی تحقیقات انجام شده حداقل سی درصد از مردم کشورمان دچار کبد چرب شده اند و کبد که در دفع سموم وظیفه اساسی دارد، خود با چربی زیاد مسموم می شود. گرچه کبد چرب بیشتر در افراد چاق دیده می شود ولی در افراد لاغر با سابقه ژنتیکی دیابت و مصرف کنندگان چربی و روغن فراوان هم دیده می شود. کبد چرب از سفره ناسالم و شکم بر می خیزد. زنان خانه دار کم تحرک و کارمندان که وقت زیادی برای آشپزی ندارند و مجبور به مصرف غذاهای آماده و ناسالم می شوند. با رسوب چربی در کبد باید مقابله کرد و برای حذف آن باید تلاش زیادی نمود. مبتلایان به دیابت مستعد کبد چرب هستند و از طرفی دیگر مبتلایان به کبد چرب مستعد ابتلا به دیابت در آینده هستند. اولین قدم در درمان، افزایش میزان تحرک و انتخاب ورزش و به موازات آن کاهش چشمگیر مصرف چربی اشباع شده در غذای مصرفی است. زیرا قوی‌ترین عامل در افزایش چربی‌های مضر، مصرف اسیدهای چرب اشباع شده است. باید محصولات لبنی پرچرب، کره، پنیر، بستنی، سوسیس، گوشت‌های چرب را حذف کرد و به جای آن از محصولات لبنی کم چرب، گوشت بدون چربی و سبزیجات و میوه بیشتر استفاده کرد. مصرف غذاها به روش آب‌پز و بخارپز و استفاده از سبزیجات و غذاهای گیاهی از راههایی است که می‌توان برای جلوگیری از ابتلاء‌به کبد چرب برای آن حساب ویژه‌ای در زندگی ایجاد کرد و در کنار مصرف چنین غذاهایی روزی نیم ساعت ورزش کرد، ورزشی که ضربان قلب ما را به ۱۳۰ در دقیقه برساند و کاملا عرق کنیم. عده‌ای از افراد نمی‌توانند از طعم و مزه غذاهای چرب بگذرند و ادعا دارند که بدون چربی غذاها برای آنها غیرقابل تحمل خواهد بود. باید به آنها گفت که چربی برای کبد مضر است و غذایی که سرخ می‌شود آکنده از چربی مضر است و غذای آب پز بهتر و سالم تر است و یا حداقل کاری که این افراد می‌توانند انجام دهند، این است که از روغن کمتری برای سرخ کردن غذا استفاده کنند. راه‌حل بعدی هم این است که از ماهیتابه‌هایی که اخیرا به بازار آمده و غذا را بدون روغن سرخ می‌کنند، استفاده کنند. انسان باید به جنگ عادت های غلط برود. ما بیمارانی داریم که وقتی می‌گوییم نمک نخورید، یا غذاهای چرب و سرخ شده نخورید، انگار که دنیا را از آنها گرفته‌ایم. همین بیماران بعد از اینکه دچار حملات قلبی می‌شوند یا سکته مغزی می‌کنند ، چنان دچار وحشتی که سراسر وجود آنها را می‌گیرد و ظرف مدت کوتاهی، عدم مصرف نمک، چربی، قند و... برای آنها یک مسأله عادی می‌شود و ذائقه آنها کاملا تغییر می‌کند که نشان می‌دهد ما مردم ایران می‌توانیم عادت غذایی خود را تغییر دهیم اما همیشه اجباری باید برای ما وجود داشته باشد! ما در ایران عادت‌های خوب غذایی داشتیم و البته هنوز هم داریم که عده‌ای از مردم به ویژه در روستاها از آن استفاده می‌برند و سود آن را هم می‌بینند، همچنانکه کلم، کاهو، سیب، لیمو، پوست مرکبات، نعناع، پونه، کاسنی، انگور، مرزنگوش، توت، توت فرنگی، هویج، جوانه گندم، خار علیص از گیاهان دوستدار کبد هستند. البته بسیاری هم آن را فراموش کرده‌اند. ما غذاهای فست‌فود سالم هم داریم؛ میرزا قاسمی یک نوع غذای سریع اما سالم است. غذاهایی که در برخی شهر ها با کشک درست می کنند که سرشار و انباشته از کلسیم است. باید به سنت های درست بازگشت. به جای نوشابه های قندی و گاز دار، از دوغ های مناسب و شربت های بدون قند نعنا و لیمو ترش استفاده کرد.